Üç yanı denizlerle çevrili bir KARA ülkesinde yaşayıp gönlü denizlere kayan arkadaşlarım;

Gün olur alır başımı giderim,
Denizden yeni çıkmış ağların kokusunda
Şu ada senin, bu ada benim,
Yelkovan kuşlarının peşi sıra, diye düşünüyorsanız hiçbir şey için geç değil.

Büyük üstat Zekeriya hocanın derslerini kaçırıp ahu figan eyliyorsanız size bir yol öğreteceğim.

2014 yılında yayınlanan ÖZEL TEKNELERİN DONATIMI VE KULLANACAK KİŞİLERİN YETERLİKLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK ile özel teknelerin donatımı ile bu tekneleri kullanacak kişilerin yeterlikleri, sınavları, belgelendirilmeleri, sağlık durumları ve kayıtlarına ilişkin usul ve esasları yeniden belirlenmiştir. Buna göre amatör denizci belgesi almak için Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının web sitesinde bulunan uzaktan eğitime katılmanız gerekiyor. https://ades.udhb.gov.tr/index.html  Üstelik sitede “Denizlere kıyıdan bakmayın, siz de amatör denizci olabilirsiniz.” diye gaz da veriyorlar.

Alacağınız amatör denizci belgesi ile ticari amaç olmaksızın münhasıran gezi, eğlence, spor ve amatör balıkçılık gibi faaliyetlerde kullanılan, ulusal standarda göre ölçüldüğünde boyu (LH) 2,5 metreden küçük ve 24 metreden büyük olmayan, mülkiyeti gerçek kişilere veya faaliyet konusu su sporları olan dernek veya vakıflara ait tekneler ile bu şartlardan bir veya birkaçını haiz olmamakla birlikte, bağlama kütüğüne kayıtlı olup özel tekne ruhsatnamesi almış olan tekneleri kullanabilirsiniz.

Yani belgeyi alayım para kazanayım diye düşünüyorsanız avcunuzu yalarsınız. ADB belgesi olmadığı halde özel tekne kullanan kişilere 2500 Türk Lirası idari para cezası uygulanır. ADB belgesi ile ticari faaliyette bulunan kişilere 2500 Türk Lirası idari para cezası uygulanır. Faaliyetin tekrarı halinde ise ayrıca, kişinin Amatör Denizci Belgesi iki yıl süreyle askıya alınır. Aman haaa.

ADB (Amatör Denizci Belgesi) için 14 yaşından büyük olmanız yeterlidir. 18 yaşından küçük iseniz yönetmelikte bulunan Muvafakatnameye uygun imzası noterlikçe onaylanmış veli veya vasi muvafakati aranmaktadır. Bir teknede birden fazla ADB bulunan kişinin olması her zaman iyidir. Denize falan düşersiniz lazım olur.

Yeni sisteme göre ades.udhb.gov.tr den kayıt olduktan sonra sırasıyla online derslere girmeniz gerekiyor, derslere istediğiniz zaman girebilirsiniz. her konunun sonunda online olarak bir sınava girmeniz ve %60 başarı elde etmeniz gerekiyor, sınavı veremediğiniz zaman 5 dk sonra yeni sınav hakkı tanınıyor. 24 konu başlığı için bu tekrar ediyor. 24 ayrı konuyu bitirdikten sonra size online bir bitirme belgesi veriliyor. Bu belgenin altında bulunan seri no. ve tarihini ileride kullanacağız.

Sınav için harç yatırmanız gerekiyor. Harcı yatırmanın en kolay yolu: https://odemeler.udhb.gov.tr/. Bu siteye e-devlet şifrenizle giriş yapıyorsunuz. Soldaki menüden: deniz ve iç sular düz.gn.md.gelir kalemleri başlığı altındaki sınav ve sınav itiraz harçları sekmesine tıklayın. Buradan amatör denizci sınav harcına personel adına kendi adınızı yazarak başvurun. Eğer kısa mesafe telsiz operatörlüğü sınavına da girecekseniz buradan onun sınavı için de başvurun. Çıkan c kodlarını bir kağıda not alın. Daha sonra Halk Bank şubesine bu c kodu ile harcınızı yatırın, dekontunuzu alın.

Sağlık raporu için göz ve kulak-burun-boğaz (KBB) muayenelerinden geçerek, bünyesinde göz ve KBB uzmanı çalıştıran resmi veya özel sağlık kuruluşlarından "Amatör Denizci Belgesi Alabilir" raporu almaları gerekir. Rapor, sınav tarihinden en çok dört ay önce düzenlenmiş olmalıdır. Göz ve KBB sağlık muayeneleri, kara taşıt sürücüleri için geçerli olan esaslar dâhilinde yapılır. Ancak, monoküler olup sağlam gözü 10/10’dan daha az görenler, renk körlüğü veya gece körlüğü olanlar amatör denizci belgesi alamazlar. Rapor için kazık yemeyin. 120-150 Tl. arası olmalı.

Gelelim sınava. http://gss.gasm.gov.tr/ sitesine yeni kullanıcıyım diyerek giriş yapın. Üst menüden amatör>>aday işlemleri'ne girin. Kimlik bilgilerini doldurun, vesikalık fotoğrafınızı yükleyin. Unutmayın eğer sınavı kazanırsanız ADB ve KMT kartınıza buraya yüklediğiniz fotoğraf basılacak. İletişim bilgilerini doldurun. Sağlık raporunuzun fotoğrafını çekip yükleyin. ADB sınav harcı dekontunuzun ve yatırdıysanız Kısa Mesafe Telsiz Operatörü sınav harcı dekontunuzun da fotoğrafını çekerek yükleyin. Amatör denizcilik uzaktan eğitiminde tüm dersleri bitirdiğinizde ortaya sertifika gibi bir şey çıkmıştı hatırlarsanız. O sertifikanın altındaki seri no. ve tarihi de ilgili yere yazın. Sınav için başvuru ve randevu alın.

 “ADB sınavları İdare tarafından yapılır ya da yaptırılır. Bu sınavlar, belirlenen sınav yer ve tarihlerinde, yazılı veya internet ortamında bilgisayarda çevrimiçi olmak üzere en az dört seçenekli çoktan seçmeli test yöntemiyle tek oturumda yapılır.” Diye buyurur yönetmelik. Bu merkezler:

 1-Antalya Liman Başkanlığı (Büyük Liman Yolu 07070 Konyaaltı)

2- Bodrum Liman Başkanlığı (Kale Caddesi No:43 Bodrum )

3- Çanakkale Liman Başkanlığı (Kayserili Ahmetpaşa Caddesi No:4 17900 Merkez)

4- İzmir Liman Başkanlığı (Atatürk Cad. No: 178 Pasaport-Alsancak )

5- İstanbul Liman Başkanlığı (GASM İstanbul (Tuzla) sınav salonu

İstanbul Teknik Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Tuzla Kampüsü 34940 Tuzla)

6- İskenderun Liman Başkanlığı (Çay Mahallesi 5 Temmuz Cad. İskenderun)

7- Kocaeli Liman Başkanlığı (Mimar Sinan Mah. İbni Sina Cad. Gümrük Muhafaza Baş Müdürlüğü binası A Blok, Kat:6 (Kocaeli Liman Başkanlığı katı), Yarımca /Körfez)

8- Marmaris Liman Başkanlığı (Sarıana Mah. Mustafa Kemal Cad. 18. Sok. Marmaris Liman Başkanlığı Ek Hizmet binası B1 Blok 48700 Marmaris)

9- Trabzon Liman Başkanlığı (İskender Paşa Mah. Trabzon limanı mevkii liman içi Merkez)

10-Ankara Genel Müdürlük (TC Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Hakkı Turayliç Caddesi No:5 C-blok Emek /Çankaya)

11-Fatsa Liman Başkanlığı (Evkaf Mahallesi Sahil Caddesi No:249 Fatsa)

12-Samsun Liman Başkanlığı (Rıhtım Cad. Liman İçi Merkez)

13-Karadeniz Ereğli Liman başkanlığı (Süleymanlar Mah. İstasyon Cad. No:14 Kdz.ereğli /Ereğli)

14-Mersin Liman Başkanlığıdır (Yeni Mahalle, İsmet İnönü Bulvarı, 101. Cad, 5307 Sokak, No:4 Kat:1  33050 Akdeniz) dır.

Sınav her haftanın Cuma günü yapılır. “Sınav başarı notu 100 üzerinden 60’tır. Sınavda; seyir, denizde çatışmayı önleme kuralları, gemicilik ve tekne kullanma, meteoroloji, denizde güvenlik ve denizde haberleşme, ilk yardım, deniz hukuku ve uluslararası sözleşmeler, tekne, motor ve elektrik bilgisi gibi konuları içeren en az 50 soru sorulur.” buyuruyor yönetmelik.

Sınav saati belirtilen binaya gidiyorsunuz. Bilgisayarların olduğu bir odaya alınıyor, kimlik kontrollünün sonrasında bir bilgisayarın başına oturtuluyorsunuz. http://gss.gasm.gov.tr/ sistemine giriş yaptıktan sonra sınav başlıyor. Masada müsvedde kâğıt, kalem ve hesap makinesi bulunuyor. ADB için 50 soru 60 dakika, KMT için 25 soru 30 dakika. Boş bırakmayın yanlış doğruyu götürmüyor. Sorular soru bankasından kişiye özel belirleniyor. Kopya çekemiyorsunuz ne yazık ki.

Sınavda başarılı olursanız sıra belge harcını yatırmaya geldi. Belge harcını vergi dairesine veya yine https://odemeler.udhb.gov.tr/ adresinden c kodu alarak Halkbank’a yatırabilirsiniz. ADB harcı: liman işlemleri>>yeterlilik belgesi>>amatör denizci altında, KMT belge harcı: liman işlemleri>>gemi adamı cüzdanı ve türk denizci kütüğüne kayıt suretleri>>kısa mesafe telsiz belgesi altındadır.

Gelelim belge başvurusuna. Bunun için 1 adet yarım kapak dosya, 2 adet vesikalık fotoğraf, diploma fotokopisi (aslını da kesin görmek istiyorlar, öğrenciler için öğretim belgesi), nüfus cüzdanı fotokopisi (aslı da yanınızda olsun), sağlık raporu, sınav giriş harcı dekontu, belge harcı dekontu, A.D.E.S katılım belgesini (amatör denizcilik uzaktan eğitimi tamamladığınızda aldığınız belge) ilgili yere veriyorsunuz. İşlem tamam. Çok mu karışık? Hadi canım.

Bana sorarsanız:

1. ADB ile birlikte Kısa Mesafe Telsiz Operatörü belgesi de alın. Her ne kadar özel teknelerde telsiz bulundurma zorunluluğu yoksa da telsiz lazım.  ADB süresizdir. Ama KMT beş yılda bir yenilenmelidir.(Sınavsız)

2. Sağda solda parayla (750 Tl. gibi) kurslar veriliyor. Hiç gereği yok. Onun yerine Sezar Atmaca’nın Amatör Denizci Elkitabı’nı alın (32 Tl.). Buradan çalışın.

3. Amatör Denizcilik Federasyonunun sitesini takip edin. Güzel yayınlar var. Kısa Mesafe Telsiz Elkitabını buradan bulabilirsiniz.

4. Gözünüz korkmasın. Konular zevkli ve basit.

5. Eğer tekne alırsanız beni mutlaka çağırın. Yoksa çok pis küserim.

Kaptanı Derya Zekeriya EREN

zabitan.net@gmail.com